Od początku swojego istnienia Warszawa nierozerwalnie związana jest z Wisłą. To właśnie Królowa Polskich Rzek była i jest głównym źródłem wody dla mieszkańców miasta, umożliwiając jego rozwój.

W 1963 r. na Narwi powstał zbiornik wodny – Jezioro Zegrzyńskie – który wkrótce stał się kolejnym źródłem wody dla mieszkańców stolicy. Dwie dekady później, w 1986 r., uruchomiono Zakład Północny w Wieliszewie i zbiornik ten stał się drugim źródłem wody pitnej dla aglomeracji warszawskiej.

Jezioro Zegrzyńskie i Wisła to nasze dwa niezależne, naturalne źródła, z których czerpiemy wodę dla Warszawy. Pokrywają one około 99% zapotrzebowania, pozostały 1% pochodzi z lokalnych ujęć wody głębinowej, zlokalizowanych na terenie dzielnic Wawer i Wesoła.

Woda infiltracyjna, czyli ujmowana spod wiślanego dna, pokrywa około 70% zapotrzebowania miasta i jest uzdatniana w dwóch stacjach Zakładu Centralnego: SUW Filtry i SUW Praga. Wodę z Jeziora Zegrzyńskiego uzdatnia Zakład Północny w Wieliszewie.

Około 7 m pod dnem Wisły ułożone są dreny, które ujmują wodę infiltracyjną. W procesie infiltracji woda przesącza się przez warstwę piaszczysto-żwirowego dna rzeki. Dreny muszą mieć odpowiednią wydajność, dlatego ważne jest regularne płukanie dna. Dbają o to marynarze specjalistycznych jednostek pływających – spulchniaczy hydraulicznych, tzw. „Chudych Wojtków”, które strumieniami wody pod ciśnieniem wypłukują wierzchnią, najbardziej zanieczyszczoną warstwę piachu zalegającą na dnie rzeki. W stolicy działa sześć ujęć brzegowych i ujęcie zasadnicze – studnia infiltracyjna „Gruba Kaśka”, największy w Europie obiekt stojący w nurcie rzeki.

Najwyższą jakość warszawskiej kranówki gwarantują nasze stacje uzdatniania:

Stacja Uzdatniania Wody Filtry – z tej stacji woda trafia do mieszkańców centralnej i południowo-zachodniej lewobrzeżnej części Warszawy oraz do Pruszkowa, Piastowa, Michałowic, Reguł oraz części Raszyna i gminy Brwinów. Woda z SUW Filtry może być także przesyłana na Dolny Mokotów, Wilanów i Powsin.

Stacja Uzdatniania Wody Praga – stąd woda kierowana jest do mieszkańców: Pragi Południe, Rembertowa, Wawra i części Wesołej, Mokotowa, Wilanowa i Powsina. SUW Praga w ramach struktury Zakładu Centralnego odpowiada za eksploatację lokalnych ujęć wody na terenie dzielnicy Wesoła oraz w Radości i Falenicy (Dzielnica Wawer).

Zakład Północny – z tego zakładu wodę otrzymują mieszkańcy: Białołęki, Bielan, Bemowa, Targówka i Pragi Północ, a także części Woli i Żoliborza.

Niektóre części miasta otrzymują wodę z dwóch stacji, są to tzw. strefy mieszania.

Zanim smaczna woda znajdzie się w Twoim kranie, przechodzi długi cykl. Jak wygląda wielogodzinny proces uzdatniania?

Niezależnie, w której stacji woda jest uzdatniana, jakie jest jej źródło i procesy uzdatniania, do mieszkańców trafia woda najlepszej jakości, spełniająca te same parametry.

Przejdź dalej, aby zobaczyć jak działa cały proces uzdatniania w kilku krokach.

Woda pokrywa ponad 70% powierzchni Ziemi. Wszystkie organizmy żyjące na naszej planecie potrzebują wody do funkcjonowania, prawidłowego rozwoju czy oddychania. Także człowiek. Woda to 60-75% masy człowieka i podstawowy składnik ludzkiego organizmu, niezbędny do jego prawidłowego funkcjonowania. Jest budulcem wszystkich komórek, rozpuszczalnikiem substancji dostarczanych do organizmu (np. witamin), środkiem transportu dla składników odżywczych. Pozwala nam utrzymać odpowiednią temperaturę ciała. Dostarcza nam cennych składników mineralnych i choć nie jest składnikiem energetycznym to umożliwia przemianę pożywienia w energię. Każdego dnia nasz organizm traci średnio 2-3 litry wody. Dlatego stale powinniśmy utrzymywać odpowiedni poziom nawodnienia dla zdrowia i dobrego samopoczucia.

Warszawska kranówka:

• To woda będąca źródłem minerałów – wapnia i magnezu.
• Jest zawsze pod ręką: w domu, w miejscach użyteczności publicznej, możesz ją zabrać ze sobą w butelce.
• Jest bezpieczna, bo spełnia restrykcyjne normy krajowe i europejskie.
• Kosztuje mniej niż 1 grosz za litr.
• 84,1% mieszkańców Warszawy pozytywnie ocenia smak wody z kranu (Badanie satysfakcji klientów MPWiK w m.st. Warszawie, ASM research solutions strategy 2022). To najlepszy dowód na to, że warszawska kranówka spełnia restrykcyjne wymogi, a codzienna praca setek pracowników MPWiK ma wielkie znaczenie.

Każdego dnia uzdatniamy około 350 mln litrów wody! Warszawska kranówka pozostaje pod nasza stałą kontrolą nie tylko na każdym etapie jej uzdatniania, ale także w sieci wodociągowej, z której regularnie pobieramy próbki do badań.

Od 2002 r. na ujęciach wody działa tzw. biomonitoring (organizmami testowymi są ryby) w układzie przepływowym (on-line), który jest najlepszym systemem kontroli i ostrzegania o zanieczyszczeniu wody w źródle. Dodatkowo na Ujęciu Zasadniczym „Gruba Kaśka” działa system biomonitoringu SYMBIO (on-line), wykorzystujący małże, jako organizmy wskaźnikowe do monitorowania w czasie rzeczywistym jakości wody infiltracyjnej, ujmowanej z Wisły. System SYMBIO działający w Zakładzie Północnym monitoruje jakość wody powierzchniowej, ujmowanej z Jeziora Zegrzyńskiego. Ponadto w celu oceny wody pod względem bezpieczeństwa w Zakładzie Centralnym i Zakładzie Północnym laboratoria Spółki wykonują badania z wykorzystaniem bakterii luminescencyjnych Aliivibrio fischeri (DELTATOX) oraz Spirostomum, a także Daphni (FLUOTOX).

• Warszawska kranówka badana jest od ujęcia, na każdym etapie uzdatniania i w sieci wodociągowej.
• Prowadzimy biomonitoring jakości wody za pomocą wrażliwych na zanieczyszczenia specjalnych gatunków ryb i małż.
• Prowadzimy badania sensoryczne polegające na ocenie zapachu i smaku wody.
• Laboranci MPWiK badają wodę pod kątem ponad 70 parametrów przez 7 dni w tygodniu.
• Dziennie wykonujemy 600 analiz fizykochemicznych i mikrobiologicznych.
• Rocznie wykonujemy około 200 tysięcy analiz wody.
• Wyniki badań codziennie publikowane są na stronie:

• Warszawska kranówka badana jest w 80 punktach stałej kontroli jakości wody - 72 punkty znajdują się na terenie Warszawy, 8 punków jest na trasie Pasma Pruszkowskiego.
• Pracownicy MPWiK rocznie oczyszczają blisko 230 km przewodów wodociągowych.
• Jakość wody na wyjściach ze stacji uzdatniania oraz w sieci miejskiej objęta jest bezpośrednim nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Wodociągi Warszawskie, zgodnie z obowiązującym prawem, odpowiadają za jakość zimnej wody dostarczonej do głównego wodomierza i dbają o tzw. zewnętrzną instalację wodociągową. Dalej woda przepływa przez instalacje wewnętrzne, które nadzorują ich właściciele (np. osoby indywidualne, wspólnoty mieszkaniowe, właściciele budynków). Jakość wody z wewnętrznej instalacji powinna być cyklicznie badana w akredytowanych laboratoriach.

Warto wiedzieć, że wewnętrzna instalacja wodociągowa:

• Wpływa na jakość kranówki - jeśli jest w złym stanie, woda ma gorszy smak, zapach i barwę.
• Powinna być wykonana z bezpiecznych dla zdrowia materiałów z odpowiednimi atestami.
• Wymaga regularnego płukania i czyszczenia, a w razie konieczności - wymiany (pozwala to przeciwdziałać narastaniu wewnątrz rur osadów stanowiących źródło wtórnego zanieczyszczenia wody).
• Powinna być poddawana przeglądom wewnętrznej sieci wodociągowej.
• Powinna być odpowiednio zabezpieczona przed tzw. przepływem zwrotnym, dzięki zastosowaniu takich rozwiązań jak: przerwy powietrzne, izolatory przepływu, zawory zwrotne antyskażeniowe.
• Brak wody należy zgłosić w zależności od miejsca zamieszkania administratorowi budynku, wspólnocie mieszkaniowej, spółdzielni mieszkaniowej, a w przypadku zamieszkania w domu jednorodzinnym bezpośrednio do Pogotowia Wodociągowego pod nr tel. 994.

Polecamy Poradnik dla administratorów budynków: Poradnik

• Dokręcaj krany i dbaj o ich szczelność. Z kapiącego kranu może uzbierać się nawet około 15 litrów wody dziennie.
• Używaj zmywarki i ładuj ją do pełna. Na zmywanie ręczne możemy zużyć nawet do 100 litrów wody, podczas gdy jeden cykl zmywarki to około 15 litrów.
• Zamontuj perlatory. Standardowy przepływ wody w baterii kuchennej wynosi około 13 litrów na minutę, zastosowanie perlatora zmniejsza przepływ do 5 litrów na minutę.
• Myj owoce i warzywa w misce. Podczas mycia owoców w misce zużywasz dużo mniej wody, niż myjąc je pod bieżącą wodą, a dodatkowo wodę z miski możesz wykorzystać do podlania roślin.
• Sprawdzaj szczelność instalacji. Nieszczelna bateria zlewozmywakowa może oznaczać stratę nawet do 150 litrów wody na dobę.
• Nie myj naczyń pod strumieniem wody. Myjąc naczynia pod kranem zużywasz kilkukrotnie więcej wody niż zmywając je w napełnionej wodą komorze zlewu lub misce.

• Szczotkuj zęby przy zakręconym kranie. Tracimy do 15 litrów wody, gdy myjemy zęby przy odkręconym kranie.
• Bierz szybki prysznic zamiast kąpieli w wannie. Nawet do 200 litrów zużywamy podczas kąpieli w wannie, a w czasie 5-minutowego prysznica około 50 litrów.
• Używaj oszczędnego trybu spłuczki, gdy jest to możliwe. Korzystając z tradycyjnej spłuczki, za każdym razem zużywasz nawet 10 litrów wody, podczas gdy zamontowanie spłuczki z oszczędnym trybem może ograniczyć zużycie do 3 litrów.
• Naprawiaj spłuczki i krany, jeśli cieknie z nich woda. Nieszczelny kran lub spłuczka w toalecie to straty sięgające nawet 6.000 litrów wody w skali roku.
• Ładuj pralkę do pełna i zwracaj uwagę na parametry urządzeń. Pralka na jeden cykl prania zużywa nawet do 80 litrów wody, model ekonomiczny pobiera zaledwie 30 litrów.
• Nie wyrzucaj śmieci do sedesu. Rzeczy, które nie powinny znaleźć się w toalecie, mogą doprowadzić do zatkania rury odpływowej i zalania mieszkania.

• Podlewaj rośliny w najchłodniejszej porze dnia. Woda tak szybko nie wyparuje, jeśli trawniki i rośliny w ogrodzie będziesz podlewać w odpowiedniej porze dnia.
• Zbieraj deszczówkę i wykorzystuj ją w ogrodzie. Podczas jednego deszczowego dnia woda z dachu domu jednorodzinnego może napełnić zbiornik o pojemności 300 litrów.
• Zraszacze ustaw tak, by podlewały tylko rośliny, a nie chodniki. 100 m kw. trawnika potrzebuje przeciętnie 500 litrów wody w ciągu doby, co daje około 100 tys. litrów w ciągu jednego sezonu.
• Wykorzystuj do podlewania wodę już zużytą np. po umyciu owoców. Wodę po płukaniu owoców i warzyw czy gotowaniu jajek lub ryżu możesz ponownie wykorzystać np. do podlewania roślin.
• Podlewaj rośliny właściwie. Strumień wody z konewki skierowany na łodygę, nie na liście, dociera wprost do systemu korzeniowego.
• Dookoła roślin kładź ściółkę, która zatrzymuje wodę. Ściółka przeciwdziała nadmiernemu nagrzewaniu się gleby oraz jej wysychaniu, zmniejszając parowanie wody.
• Zbieraj deszczówkę i wykorzystuj ją w ogrodzie. Dach domu o powierzchni 1.000 m kw. potrafi odprowadzić ok. 2.280 litrów wody, którą można napełnić 456 wiader o pojemności 5 litrów.

Nasze codzienne wybory (także zakupowe) i rozważne wykorzystywanie wody do celów bytowych (do mycia, sprzątania, gotowania) mają ogromne znaczenie. Choć tego nie widać, woda ukryta jest także w produktach i usługach – to tzw. ślad wodny. Termin ten został stworzony, by pomóc dokładniej oszacować ilość wody zużywaną przez mieszkańców i tym samym ich oddziaływanie na zasoby wodne.

Ślad wodny określa, ile wody znajduje się we wszystkich produktach, których codziennie używamy i które kupujemy. Pamiętaj o wodzie kupując ubrania, jedzenie i korzystając z różnych usług!

Działalność edukacyjna jest ważnym elementem naszej misji. Wierzymy, że promowanie właściwych postaw przyczyni się do poprawy jakości naszego codziennego życia, w tym szanowania zasobów wodnych i dbania o środowisko naturalne poprzez wybieranie warszawskiej kranówki.

Zapraszamy do zapoznania się z naszymi programami edukacyjnymi: